Hongaarse boekhandelketen krijgt hoge boete voor verkoop van Heartstopper

16 juli 2023 Algemeen

Alice Osemanboy meets boy-vertellingen in de tienerreeks Heartstopper ontroeren sinds 2016 striplezers en door het eerste seizoen van de Netflix-reeks werd de reeks pas echt een internationale sensatie. Seizoen 2 start op 3 augustus 2023. De stripreeks loopt sinds 2021 ook in vertaling bij Van Goor en bracht intussen vier albums op. De strips werden in vele talen uitgegeven, maar omwille van de homoseksuele relatie, bovendien tussen een witte en een zwarte jongen, kreeg het werk van de Britse Oseman ook te maken met diverse verboden. 

In september 2021 bestempelde het Turkse Ministerie van Familie, Arbeid en Sociale Diensten de publicatie als "schadelijk" met de conclusie dat "sommige elementen in de boeken schadelijke gevolgen kunnen hebben voor de moraal van personen jonger dan 18 jaar." Na deze beslissing mogen exemplaren van de albums in Turkije alleen nog verkocht worden in verzegelde enveloppen met het label "Schadelijk voor kinderen". In 2023 werd Heartstopper steeds vaker het onderwerp van een golf van Amerikaanse restricties tegen boeken met gekleurde personen, racisme, genderidentiteit en/of queer individuen. De boeken werden uit de schappen gehaald in ten minste twee schooldistricten, Clay County, Florida en Canby, Oregon.

Boete in Hongarije

Daar komt nu een nieuwe kwestie bij. In Hongarije moet een boekhandelaar een boete betalen van 32.000 euro voor het verkopen van Heartstopper. Boeken en strips over homo's mogen in Hongarije enkel verkocht worden aan een publiek van 18+ en dan nog in plastic folie en zeker niet naast andere jeugdboeken. Daarmee wil het extreem-rechtse beleid van minister-president Viktor Orbán voorkomen dat er door boeken gebladerd wordt over onderwerpen als homoseksualiteit, transseksualiteit of geslachtsverandering. De Hongaarse regering nam deze regel twee jaar geleden aan als onderdeel van een "kinderbeschermingswet". Protest van de oppositie, de Europese Unie en mensenrechtenorganisaties maakten niets uit. Door het overtreden van deze strenge regel kreeg de Hongaarse boekhandelketen Lira van de autoriteiten een boete opgelegd van 32.000 euro. "Dit is de hoogste boete die ooit aan een boekverkoper in Hongarije is opgelegd", beweert Lira-eigenaar Krisztián Nyáry.

Lira biedt de jeugdboeken van Heartstopper aan in een Hongaarse vertaling. Het zal  de dwangsom met alle juridische middelen bestrijden. "Tot nu toe heeft het bedrijf boeken met LGBTIQ+-thema's niet apart verkocht en in folie verpakt", zegt Nyáry. "We beschouwden deze wet met zijn algemene bepalingen als ontoepasselijk. Er is ook twee jaar lang niets gebeurd." Andere ondernemingen leggen zich echter wel neer bij de controversiële wet. Hongarije's grootste boekwinkelketen, Libri, begon de afgelopen dagen uit voorzorg boeken die mogelijk onder de anti-LGBTIQ+-wet vallen in folie te verpakken. Een paar weken geleden verwierf een regeringsgezinde stichting een meerderheidsbelang in het bedrijf.

Deze situatie zorgt ook voor aanhoudende internationale kritiek. Afgelopen vrijdag verklaarden vertegenwoordigers van de ambassades van achtendertig landen hun "volledige steun voor LGBTQI+ in Hongarije en voor hun recht op gelijkheid en non-discriminatie". Landen die de verklaring steunden, waren onder andere de VS, bijna alle EU-lidstaten en Oekraïne. Polen was de enige EU-lidstaat die zich niet bij de oproep aansloot.

Bron: Der Spiegel

Hieronder: de trailer van seizoen 1 en theater van seizoen 2 van de Netflix-serie naar de stripreeks Heartstopper.