Pablo Picasso als striptekenaar

6 juli 2024 Flashback

"Het enige waar ik spijt over heb, is dat ik geen strips heb gemaakt." Aan het woord is Pablo Picasso (1881-1973), de Spaanse kunstenaar die wereldfaam verwierf met werken als Les Demoiselles d'Avignon (1907) en Guernica (1937) en die kunst in het algemeen de twintigste eeuw binnenloodste.

Als kind tekende hij cartoons en strips voor zijn zus Lola. Later maakte Picasso kennis met Amerikaanse strips in de krant The New York Journal waarop Gertrude Stein geabonneerd was. De schrijfster was een van de eerste Amerikanen die zich enthousiast uitliet over de Europese avantgarde. In haar appartement in Parijs ontving ze heel wat Europese en Amerikaanse kunstenaars die ze mee hielp lanceren.

Picasso heeft zich niet toegelegd op de Negende Kunst, het beeldverhaal, maar de eerste reeks prenten (waarvan prent 5 ontbreekt), die je hierbij ziet afgebeeld, vormen toch een stripverhaal. Hij tekende de reeks in 1904. Hij vertelt erin dat hij met een Catalaanse vriend naar Parijs reist waar hij voor een van zijn schilderijen geld krijgt van kunsthandelaar Paul Durand-Ruel.

In 1937 maakte hij ook de twee gravureplaten Sueño y Mentira de Franco, waarop hij op satirische wijze de Spaanse generaal Franco bekritiseert. Franco beweerde dat hij de conservatieve Spaanse cultuur en waarde vertegenwoordigde en verdedigde, maar Picasso wou zijn leugens doorprikken door Franco af te beelden in een reeks bespottelijke houdingen terwijl hij Spanje en de Spaanse cultuur verwoest.

Op 8 en 9 januari 1937 etste Picasso de eerste veertien afbeeldingen. Op 7 juni hernam hij de reeks en werkte de rest af. Tussendoor had hij het al even politiek beladen Guernica (zie hieronder) gemaakt als rechtstreeks commentaar op het Duits-Italiaanse bombardement van het Baskische stadje dat met de grond werd gelijkgemaakt. Franco was betrokken bij dat bombardement. Hij vond in Europa enkel steun bij de Duitse fascisten voor zijn eigen plannen: het grijpen van de macht sinds het losbreken van de Spaanse burgeroorlog in 1936. In de laatste prenten op de gravure staan enkele elementen die Picasso ook voor Guernica heeft gebruikt.

Bron: Vincent Bernière / Pierre Sterckx — Les Cahiers de la BD 3, april-juni 2018