Het Onvoorstelbare Verbeeld

Scratch Books publiceert op eigen houtje in zowel het Nederlands, Duits, Engels en Frans het album Het Onvoorstelbare Verbeeld, met de medewerking van B. Carrot, Wide Vercnocke, Erik de Graaf, Guido van Driel, Melanie Kranenburg, Milan Hulsing, Sterric, Jennifer Daniel, het duo Jeroen Janssen & Arezoo Moradi en Tobi Dahmen, die elk een kort verhaal maken over de Holocaust en andere nazimisdaden. Het zijn tien verhalen in totaal op 128 pagina's, hardcover, 27,50 euro.

"Sommige gebeurtenissen mogen nooit worden vergeten. Maar het is onvoldoende om slechts te weten dat die gebeurtenissen op een bepaald moment voorvielen. Het is noodzakelijk om meer details te kennen om je enigszins te kunnen voorstellen hoe het was voor diegenen die dit doorleefd hebben. Stripverhalen zijn een medium waarmee uitstekend kan worden verteld en afgebeeld wat zich heeft voorgedaan. De fantasie van de lezer wordt niet uitgeschakeld, maar wat geholpen. De verhalen in dit aangrijpende boek tonen vele manieren om de lezer te laten zien wat er allemaal aan de hand was en om de lezer met empathie iets dichter bij dit verleden te brengen.

De stripmakers — allen met verschillende achtergronden en verschillende leeftijden — verdiepten zich in de schokkende verhalen van sterk van elkaar verschillende betrokkenen en brachten ze in beeld opnieuw tot leven.

Elke strip gaat vergezeld van een korte toelichting geschreven door medewerkers van het Herinneringscentrum Kamp Westerbork, KZ-Gedenkstätte Neuengamme en Kazerne Dossin. Prof. Dr. Kees Ribbens licht de rol toe die het beeldverhaal heeft gespeeld bij de verwerking van wat niemand voor mogelijk hield. Het Onvoorstelbare Verbeeld."

Uit de inleiding van Prof. Dr. Kees Ribbens:

"Al tijdens de Tweede Wereldoorlog werden stripmakers getriggerd door de vele overrompelende gebeurtenissen en probeerden zij grip te krijgen op dat er plaatsvond. De ontluisterende misdaden van de nazi’s, en dan met name de massale vernietiging van Joodse burgers, waren moeilijk voorstelbaar. De Amerikaanse striptekenaar August M. Froehlich deed eind 1944 een verwoede poging om de Holocaust in een korte strip van slechts zes tekeningen te bevatten, getiteld Nazi Death Parade. Zijn werk raakte in de vergetelheid, maar trok de aandacht toen het recent weer werd ontdekt.

Het vertrekpunt voor de hier samengebrachte stripverhalen ligt in het korte verhaal van Froehlich — de compacte vertelling in een beperkt aantal beelden. Vanuit het Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Kazerne Dossin en de KZ-Gedenkstätte Neuengamme zijn tien getalenteerde strip­makers, die in Nederland, België en Duitsland wonen, uitgenodigd om op enigszins vergelijkbare wijze terug te blikken op deze ingrijpende periode uit het collectieve verleden. Ze gebruikten het beknopte formaat als een mogelijkheid om verschillende aspecten van de vervolging door de nazi’s zichtbaar te maken. Als vertegenwoordigers van verschillende naoorlogse generaties hebben ze toegang tot vele uiteenlopende bronnen die zicht bieden op zeer diverse ervaringen uit een verleden dat, in tijd gemeten, steeds meer op afstand komt te staan. Tegelijkertijd zetten ze hun creativiteit en verbeeldingskracht in om die geschiedenis voorstelbaar te maken, met empathie dichterbij te brengen vanuit hun hedendaagse perspectieven."

Een rondreizende tentoonstelling rondom hetzelfde thema zal plaatsvinden op de volgende locaties en data:

• Kamp Westerbork: 19 juli tot 15 september 2024
• Kazerne Dossin: 20 september tot 8 december 2024
• Gedenkstätte Neuengamme: 13 december 2024 tot 23 maart 2025