2 of 1583
Pulitzer Price-winnares en cartoonist Ann Telnaes neemt ontslag na geweigerde cartoon
Morgen is het tien jaar geleden dat er een terroristische islamitische aanslag plaatsvond op de redactie van het Franse satirische blad Charlie Hebdo. Daarbij kwamen twaalf mensen om waaronder de vijf cartoonisten Charb, Cabu, Tignous, Honoré en Georges Wolinski. In de afgelopen jaren is de positie van cartoonisten allerminst verbeterd. Mensen die het niet eens zijn met de standpunten of de kritische blik in cartoons vallen de makers ervan aan via digitale wegen en daarbij horen weleens doodsbedreigingen, ook in eigen land. Bovendien bedreigen politieke en editoriale veranderingen, woke en ander extremisme de vrije pers en bij uitbreiding de vrije meningsuiting. Een recent slachtoffer is de Amerikaanse Ann Telnaes, een gerespecteerde politiek cartoonist voor The Washington Post en winnaar van een Pulitzer Price voor haar werk. Zij nam onlangs ontslag omdat ze een kritische cartoon geweigerd zag.
De krant The Washington Post werd in 2013 gekocht door Amazon-oprichter Jeff Bezos, een van de rijkste mensen op aarde en zelfs in de ruimte met z'n Blue Origin-bedrijf. Telnias beeldde hem af als een van de miljardairs die met zakken geld voor een afgodsbeeld van Donald Trump kruipen om in diens gunst te komen. In de andere miljardairs moeten we ook nog Mark Zuckerberg (Facebook, Meta), Sam Altman (OpenAI), Patrick Soon-Shiong (uitgever LA Times) en Mickey Mouse, die de Walt Disney Company en ABC News belichaamt, herkennen.
“Game changer"
Telnias kreeg met haar nog niet verder uitgewerkte cartoonvoorstel een njet van David Shipley, de redacteur opinie van The Washington Post. Volgens hem was het onderwerp "repetitief" omdat er al andere opiniestukken hetzelfde aankaartten. We moeten er ook nog volgens Shipley geen "samenzwering" achter zoeken. Toch voelde Telnias, die sinds 2008 voor de krant tekende, de noodzaak om een signaal te geven en haar ontslag te geven. Op haar website geeft ze daarbij meer duiding.
We citeren gedeeltelijk: "(...) De cartoon die werd gecanceld, bekritiseert de tech-miljardairs en media-CEO's die hun best hebben gedaan om in de gunst te komen van de aankomende president Trump. Er zijn recentelijk meerdere artikelen verschenen over deze mannen met lucratieve overheidscontracten en een belang in het elimineren van regelgeving die hun weg naar Mar-a-Lago vinden. (...)
Hoewel het niet ongebruikelijk is dat redacteuren bezwaar maken tegen visuele metaforen in een cartoon als deze onduidelijk lijken of de boodschap die de cartoonist voor ogen had niet goed overbrengen, was dergelijke redactionele kritiek niet het geval bij deze cartoon. Om duidelijk te zijn, er zijn gevallen geweest waarbij schetsen zijn afgekeurd of herwerkingen zijn gevraagd, maar nooit vanwege het standpunt dat inherent is aan het commentaar van de cartoon. Dat is een game changer... en gevaarlijk voor een vrije pers.
Ondermijning van vrije pers
Het is niet voor het eerst dat de eigenaar Jeff Bezos kritiek van zijn eigen krant en diens lezers krijgt. Bij de laatste presidentsverkiezingen bracht de krant geen openlijke steun uit voor een van de kandidaten — traditioneel de Democratische kandidaat, in dit geval Kamala Harris. Dat leidde tot wereldwijd ongeveer tweehonderdduizend opzeggingen van abonnementen, terwijl een derde van de redactieraad onmiddellijk ontslag nam, waaronder een andere Pulitzer-winnaar.
Telnaes wijst verder op het belang van de vrije pers: "(...) Ik ben van mening dat redactionele cartoonisten van vitaal belang zijn voor het maatschappelijk debat en een essentiële rol spelen in de journalistiek.
Er zullen mensen zijn die zeggen: 'Hé, je werkt voor een bedrijf en dat bedrijf heeft het recht om van werknemers te verwachten dat ze zich houden aan wat goed is voor het bedrijf.' Dat is waar, behalve dat we het hebben over nieuwsorganisaties die publieke verplichtingen hebben en die verplicht zijn om een vrije pers in een democratie te koesteren. Eigenaren van dergelijke persorganisaties zijn verantwoordelijk voor het beschermen van die vrije pers — en proberen in de gunst te komen van een aanstaande autocraat zal alleen maar leiden tot het ondermijnen van die vrije pers.
Als redactioneel cartoonist is het mijn taak om machtige mensen en instellingen ter verantwoording te roepen. Voor het eerst heeft mijn redacteur mij verhinderd om dat kritische werk te doen. Daarom heb ik besloten de Post te verlaten. Ik betwijfel of mijn besluit veel stof zal doen opwaaien en of het zal worden afgedaan omdat ik maar een cartoonist ben. Maar ik zal niet ophouden de waarheid aan de macht te brengen door middel van mijn cartoons, want zoals ze zeggen: 'Democratie sterft in duisternis.'"
2 of 1583