Marc Sleens striphelden vanaf 2025 rechtenvrij

28 september 2024 Algemeen

Noël Slangen, voorzitter van de Stichting Marc Sleen, bezorgde ons twee berichten die we hieronder graag integraal delen. Het gaat om een primeur in de Vlaamse stripgeschiedenis.

Nero en Madam Pheip voortaan van iedereen

Vanaf 1 januari 2025 mag iedereen aan de slag met de legendarische stripfiguren die striptekenaar Marc Sleen in zijn lange loopbaan creëerde. Wie dat wil, mag nieuwe verhalen of gags maken over Nero, Madam Pheip, de Lustige Kapoentjes, Bolleke of alle andere knotsgekke personages die Marc Sleen ooit verzon. Normaal gesproken zouden deze rechten pas in 2086 publiek domein worden en vrij te gebruiken zijn. De Stichting Marc Sleen, die de rechten beheert, heeft echter besloten dit nu al te doen.

“In 2022 hebben we honderd jaar Marc Sleen en vijfenzeventig jaar Nero gevierd, een uitzonderlijk feestjaar met talloze expo’s en boekuitgaven; kortom, een verjaardag die we iedere auteur zouden toewensen. Maar we vinden het tijd om die periode af te sluiten en de fantastische figuren die Sleen creëerde verder te laten leven in het publieke domein. We hopen dat een aantal nieuwe auteurs hier in de toekomst nog eens hun tanden in willen zetten of de figuren willen gebruiken in een nieuwe context. De vrijgave van de rechten geldt ook voor andere creaties, zoals in de kunsten", stelt Noël Slangen, voorzitter van de Stichting. Hij nam begin dit jaar het voorzitterschap over van Catharina Kochuyt, de weduwe van Marc Sleen. Zij heeft ook mee beslist over de vrijgave van de rechten.

“In 2030 gaan we nog een stapje verder. Vanaf dan mag ook iedereen de tekeningen en verhalen die Marc zelf maakte, reproduceren en op de markt brengen. Nero en Sleen hebben altijd veel betekend voor Vlaanderen. Het lijkt ons daarom ook mooi om die creaties aan Vlaanderen te schenken."

Vanaf volgend jaar zal de Stichting ook toestaan dat de figuren gebruikt worden voor commerciële doeleinden, mits deze stroken met de sfeer van de verhalen. “Frituristen die iets met Jan Spier willen doen, producten met Adhemar erop... voor ons kan het allemaal, en bovendien zonder vergoeding, want wij willen dat de figuren van Marc maximaal verder blijven leven. Ook nieuwe boekuitgaven kunnen rechtenvrij worden uitgegeven in de tussenperiode, maar tot 1 januari 2030 moet er nog wel toestemming gevraagd worden aan de Stichting.”

Marc Sleen Museum wordt onderdeel van het Stripmuseum Brussel

Het Marc Sleen Museum, gevestigd in de Brusselse Zandstraat, wordt geïntegreerd in het Stripmuseum, de overburen. Dit jaar markeerde het laatste jaar waarin de Stichting Marc Sleen, de organisatie achter het museum, nog financiering ontving van het Brussels Gewest. De financiële steun werd de afgelopen jaren geleidelijk afgebouwd en bedraagt voor 2024 nog slechts 100.000 euro. "We zijn op een mooie manier geëindigd", zegt Noël Slangen, voorzitter van de Stichting Marc Sleen. "We vierden honderd jaar Marc Sleen en vijfenzeventig jaar Nero, ontvingen vijftienduizend bezoekers in het Marc Sleen Museum en meer dan vijftigduizend bezoekers op de Sleen-expositie bij onze buren. Bovendien hebben we met De Knalgele Kubus jonge auteurs gelanceerd."

De Knalgele Kubus, een studio voor jonge auteurs midden in het museum, gaf het Museum Marc Sleen in zijn laatste jaren een boost. Het was een initiatief van Slangen onder leiding van Luca Brussel-docent striptekenen Johan Stuyck. Begin dit jaar nam Slangen het voorzitterschap over van Catharina Kochuyt, de weduwe van Marc Sleen. “Het feestjaar 2022 was een absoluut hoogtepunt voor de Stichting en het museum. We publiceerden twaalf boeken en organiseerden drie tentoonstellingen, met veel aandacht voor opkomende auteurs en Afrikaanse stripkunst. We plaatsten hedendaagse Afrikaanse striptekenaars tegenover de vaak kwetsende gedateerde representaties van mensen uit het Zuiden in de strips uit de tijd van Marc Sleen. Ook publiceerden we een Nero-verhaal in het Brussels dialect, een nieuw Nero-album door Dirk Stallaert en een rijk geïllustreerde biografie, die inmiddels is uitverkocht.”

De afgelopen jaren richtte de Stichting zich sterk op de ondersteuning van jonge auteurs, een focus die ook in de toekomst centraal blijft staan. "We hebben een overeenkomst bereikt met het Stripmuseum Brussel, waarbij het Marc Sleen Museum in hun museum zal geïntegreerd worden en zij eigenaar van het gebouw worden. Het atelier van Marc Sleen in de kelder van het museum blijft de komende jaren behouden. Ook blijven ze zich vanuit de tot Huis Marc Sleen omgedoopte locatie inzetten voor jonge auteurs door werkplekken te creëren en initiatieven te ondersteunen", aldus Slangen, die tevens bestuurder is bij het Stripmuseum Brussel. In dit laatste werkingsjaar voorziet de Stichting nog enkele publicaties van jonge auteurs en werkt ze samen met het Stripmuseum en het Vlaamse Stripgids aan evenementen zoals Drink en Draw en een expositie rond de bekroonde stripauteur Brecht Evens.

“Het Stripmuseum neemt het gebouw van de Stichting Marc Sleen over tegen een prijs die is afgestemd op de toezegging om activiteiten voort te zetten die gericht zijn op de ondersteuning van nieuwe en jonge auteurs. De opbrengst zal door de Stichting worden gebruikt om jonge auteurs verder te ondersteunen. Uiteindelijk zal de Stichting worden opgeheven en zullen de resterende middelen waarschijnlijk worden ondergebracht in een fonds bij de Koning Boudewijnstichting. Hoewel ik pas de laatste jaren betrokken ben bij de Stichting, wil ik, namens alle voormalige bestuurders, het Brussels Gewest bedanken voor hun jarenlange steun aan het Marc Sleen Museum. Hiermee hebben zij de bijzondere band geëerd die Marc Sleen met Brussel had", besluit Slangen.