Jan Vriends wint Willy Vandersteenprijs voor De Kosmonaut

"Uit meer dan honderdvijftig strips koos de jury unaniem en snel De Kosmonaut, uitgegeven bij Scratch Books. Vriends krijgt 5.000 euro en een opdrachttekening van de vorige winnaar, Veerle Hildebrandt. De prijs wordt zondag 29 september uitgereikt op het prestigieuze Breda Stripfestival.Het verhaal gaat over Vladimir die wetenschapper is in een groot laboratorium. Hij is een waardevolle en toegewijde medewerker en tegelijkertijd houdt hij ervan om alleen te zijn in zijn kleine appartement. Vanwege een promotie moet hij zijn werk voortzetten in de ruimte. Daar wordt hij verliefd op een vrouwelijke kosmonaut die hem komt bevoorraden. Dan slaat echter het noodlot toe. Zijn ruimteschip moet een noodlanding maken en hij komt terecht op een boerderij in de wildernis. Vladimir helpt de oude boerin met de dagelijkse werkzaamheden en probeert ondertussen zijn raket te repareren. Zo leert hij een heel ander leven kennen.

"Jan Vriends beheerst zijn vak. Deze man is een verteller", aldus de jury. Met De Kosmonaut krijg je een sterk verhaal voorgeschoteld, de personages worden goed en fijnzinnig neergezet. Zo krijg je een ontroerend inzicht in de psyche van een heel zacht mannetje. De Nederlandse auteur neemt je bij de hand en loodst je zo door het boek heen. Alleen al voor zijn vertelkunst verdient Vriends de Willy Vandersteenprijs. Willy Vandersteen, de geestelijke vader van onder andere Suske en Wiske, was immers in de eerste plaats een echte verteller.

Vriends overvalt je in De Kosmonaut met veel grapjes waarmee ook de jury echt gelachen heeft. Met die humor onderscheidde de auteur zich van de meerderheid van vele andere prachtige albums, waarvan een aantal nogal zwaar van toon. Ook de onverwachte en leuke plottwists werden geapprecieerd. Daarnaast behandelt het boek actuele maatschappelijke thema’s, zoals het milieu.

Zijn bedrieglijk eenvoudige, bijna kinderlijke stijl maakt De Kosmonaut heel toegankelijk. De stijl van het boek past perfect bij het verhaal. Ook hier komt de jarenlange ervaring van Vriends van pas. Je ziet de hand van een tekenaar die zijn vak verstaat. Dat leidt tot een tijdloos boek dat wonderlijk mooi werd uitgegeven door Scratch Books. Alleen al de cover met het gat in werd als prikkelend ervaren.

In een tijd waarin de reputatie van Rusland onder het vriespunt zit, is de drempel misschien hoog om De Kosmonaut te lezen. Dan mis je echter volgens de jury een hartverwarmend, vertederend verhaal dat nergens verveelt, gemaakt door een vakman. Dat maakt De Kosmonaut tot de verdiende winnaar van de Willy Vandersteenprijs. 

De jury stond tijdens editie 2024 opnieuw voor de loodzware taak om uit meer dan honderdvijftig Nederlandstalige titels een laureaat te kiezen. Van kinderstrip tot en met de graphic novel en de experimentele strip, van grote uitgeverij tot de kleintjes én de eigen beheer-uitgaves: alle genres waren vertegenwoordigd. De jury prijst volmondig het enthousiasme en het doorzettingsvermogen van al deze mensen om zoveel Nederlandstalige stripparels in de winkelrekken te krijgen.

De Willy Vandersteenprijs is een initiatief van Stripgids met de steun van de stichting Strips in Beeld en de erven Vandersteen. De jury bestond dit jaar uit voorzitter Yoeri Vanbeneden (kleinzoon van Willy Vandersteen), Peter de Wit (stripauteur), Benedikte Van Eeghem (communicatiedeskundige/auteur/moderator), Heleen Driesen (coördinator Stripgids) en Koen Maas (De Perfecte Podcast).