Aangrijpende verhalen

Dit album presenteert tien korte verhalen over de Holocaust en de desastreuze gevolgen ervan voor heel wat Joden en zigeuners van de Sinti- en Roma-gemeenschap. De verhalen zijn in beeld gebracht door overwegende Nederlandse tekenaars die hun sporen al verdiend hebben met andere albums, de ene al wat meer dan de andere. Het gaat om B. Carrot, Wide Vercnocke, Erik de Graaf, Guido van Driel, Melanie Kranenburg, Milan Hulsing, Sterric, Jennifer Daniel, Jeroen Janssen & Arezoo Moradi en Tobi Dahmen. De typische en verschillende stijl die elke tekenaar hanteert, is meteen herkenbaar uit diens eerder werk.

Zo begint het album met een kleurrijk verhaal van Carrot (Niet in mijn Achtertuin) waarin de Nederlandse regering in de loop van 1939 start met de bouw van een aantal barakken, het Vluchtelingenkamp Westerbork, voor de opvang van Joodse vluchtelingen. Het voelt als een zedelijke verplichting om het geweten te sussen. In juli 1942 wordt het kamp overgenomen door de nazi’s en wordt het een Durchgangslager.

Het volgende verhaal, Alphons, van Erik de Graaf gaat over het jongetje Alphons dat als wees in het kamp is terechtgekomen nadat zijn vader en moeder weggevoerd werden naar Duitsland. Een tante zal er uiteindelijk voor kunnen zorgen dat hij vrijgelaten wordt met het bewijs dat hij geen Jood is. 

Wat de verhalen zo indringend maakt, is dat het telkens om persoonlijke belevenissen gaat, gebaseerd op waargebeurde feiten. Na elk verhaal van acht tot tien pagina’s volgt er namelijk een duidelijke toelichting die de ware geschiedenis verklaart met verwijzing naar de geraadpleegde bronnen.

Verschillende verhalen spelen zich af in Nederland en België en brengen zo het Nederlandse Kamp Westerbork en de Belgische Kazerne Dossin onder de aandacht, allebei doorgangskampen die een rol hebben gespeeld in de deportaties vanuit onze landen naar Auschwitz-Birkenau en het concentratiekamp Neuengamme.

Achterin volgt een essay van prof. dr. Kees Ribbens over het belang van stripverhalen om de oorlogsmisdaden van de nazi’s makkelijker bespreekbaar te maken en onder de aandacht te brengen. Als klassieker hiervoor wordt verwezen naar Maus van Art Spiegelman.

Een nuttig en mooi album dat ons nog even laat nadenken over het belang van het innemen en verdedigen van het juiste ethisch standpunt bij eender welk conflict.

JAN GOFFIN