Het Verslag van Brodeck 1: De Anderer - 2. De Stilte Manu Larcenet naar de roman van Philippe Claudel Dargaud, april/september 2017
Ook hier weer laten we ons de les spellen door de meeste deelnemende lezers die Het Verslag van Brodeck als één geheel nomineerden. Wie stemde voor het tweeluik gaf daar bijna steevast de hoogste punten aan. De afstand met Undertaker 3 is significant. Een afgetekende winnaar dus dankzij de grote klasse van Manu Larcenet (die ook met zijn vorige reeksen Blast en De Dagelijkse Worsteling al wist te scoren). Maar geen evidente winnaar door het complexe karakter en de onwil om een crowdpleaser te zijn. Onze crowd, jullie, de lezers, beloonde een onvergelijkbaar tweeluik met deze toppositie. Uit de bespreking van Wim De Troyer: Manu Larcenet verstript de bejubelde roman van Philippe Claudel met verweerde koppen, angstsfeer en claustrofobie. Hij neemt de tijd om in te zoomen op de details. En dat aan een uiterst traag tempo en met grote stijl. Verstilling en somberheid zijn hier sleutelwoorden. De horizontale pagina's zijn meer dan een gimmick, ze dwingen onze blik om kleiner te kijken, om haast gebukt onder het lijden van Brodeck deze krasserige pentekeningen tot ons te nemen. We hebben de roman van Claudel niet gelezen, maar wat Larcenet hier doet is grote, zeer grote klasse. Opmerkelijk is dat hier nergens voor het gemak gegaan wordt. Dit is een moeilijk, complex en aangrijpend verhaal. Larcenets tekeningen zijn gruwelijk en prachtig. Niet enkel verbeelden zij het verhaal, ze weerspiegelen de geest van het vertelde. De gruwel van het menszijn."

		Undertaker 3: De Reus van Sutter Camp Ralph Meyer + Xavier Dorison Dargaud, februari 2017
Het is gevaarlijk om een reeks tot een klassieker in wording uit te roepen met amper enkele albums op de teller, maar Undertaker is op zich al een reeks van uitzonderlijke kwaliteit. In zijn eentje zorgde het ook nog eens voor een heropleving van het westerngenre. Uit de bespreking van Wim De Troyer: "Een held bestaat pas bij de gratie van de schurk, en met de reus hebben Ralph Meyer en Xavier Dorison een meesterwerk aan het papier toevertrouwd. Zijn aanwezigheid verleidt en vervult met afschuw, zijn afwezigheid zorgt voor grimmige dreiging. Zeer sterk tekenwerk ook, en duister en drukkend ingekleurd. Hoe de voorgeschiedenis tussen Crow en de reus precies in elkaar zit, is aan het einde van dit album nog niet helemaal duidelijk, aangezien het verhaal wordt verder gezet in De Schaduw van Hippocrates. Als dat album even sterk wordt als dit is deze reeks hard op weg om een van de grootste westernklassiekers te worden."

		De Adoptie 1: Qinaya - 2. La Garúa Arno Monin + Zidrou Saga Uitgaven, februari/september 2017
De toegekende punten logen er niet om: het moest het complete tweeluik worden. Zidrou (hij weer) schreef voor Arno Monin een verhaal dat op het eerste zicht melig lijkt, over een Peruaans adoptiekind dat toenadering zoekt bij haar norse, nieuwe opa. Het vervolg leek voorspelbaar met de opa die het adoptiekind van zijn zoon terug gaat halen in Peru, maar dat is buiten de trukendoos van Zidrou gerekend. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "De plot van het eerste deel van het tweeluik De Adoptie heeft echt alles van een goedkope vrouwenfilm op TLC. Maar rond die melige kern is het zalig toeven. Scenarist Zidrou heeft zijn beste oneliners verzameld waardoor de dialogen een genot zijn om te lezen. De tekeningen van Arno Monin, met wie Zidrou en hij al het aardige Merci gemaakt hebben, zijn zalig. Als de onechte broer van Jordi Lafebre goochelt hij met fijne lijntjes, guitige monkellachjes en een intense inkleuring. Het zijn echte knuffeltekeningen. De Adoptie is een strip die de wereld niet op zijn grondvesten doet daveren. Maar net zoals het themaverwante Reis naar Italië van Cosey is dit er eentje dat je weer vertrouwen heeft in de mensheid. Wat tederheid, liefde en non-verbale warmte zijn broodnodig in deze barre, cynische tijden. Doe er je voordeel mee!"

		Undertaker 4: De Schaduw van Hippocrates Ralph Meyer + Xavier Dorison Dargaud, december 2017
In 2016 behaalden de delen 1 en 2 van deze weergaloze topwestern de eerste en de veertiende plaats. In 2017 werden we opnieuw verwend met twee albums en maakten we kennis met een schurk om u tegen te zeggen. Quint zal niet vergeten worden. Undertaker net zo min. Aan deel 5 wordt inmiddels gewerkt. Uit de bespreking van Wim De Troyer: "Niet enkel fysiek ontspint zich een kat- en muisspel, maar ook moreel. Lin, de Chinese sidekick heeft enkele rake opmerkingen over schuld en boete voor Crow. Want redt Quint geen mensen, terwijl Crow ze enkel naar de eeuwige jachtvelden stuurt? Het is allemaal duidelijk wat complexer dan 'de goeien tegen de slechten'. Ook waren we onder de indruk van het schijnbare gemak waarmee Dorison ons afscheid laat nemen van belangrijke personages. Een andere scenarist zou deze nog minstens tien albums uitgemolken hebben. Grafisch is het alweer dik genieten. Ralph Meyer is op zijn zwakst een fantastische stielman, op zijn best een groot artiest met een cinematografisch oog genre Steven Spielberg of Martin Scorsese. We hebben ons nooit ingebeeld een originele plaat te willen aankopen, maar die laatste plaat... Die zouden we wel onder de kerstboom willen vinden!"

		Katanga 1: Diamanten Sylvain Vallée + Fabien Nury Dargaud, september 2017
In 2016 behaalde Tyler Cross 2 van scenarist Fabien Nury nog de twaalfde plaats in de top-20. Afgelopen week vernamen we dat de reeks door tegenvallende verkoop wordt stopgezet in vertaling. Om maar te zeggen dat een goede verkoop niet automatisch gelijk staat aan een hoge waardering en vice versa. Nury's nieuwste reek Katanga dook anders wel op in de verkooplijsten en doet het ook in deze top bijzonder goed. Katanga is een koloniale, Belgische vertelling in drie delen met zwarten met heel dikke lippen waar minder reuring over was dan over de dikke lippen in Suske en Wiske: Mama Wati. Uit de bespreking van Johan Decloedt: "Het scenario is simpel, maar oersterk opgebouwd. We houden wel van het filmische. In dit album zijn er hoop en al een twaalftal scènes, maar wat voor scènes! Het begint al met de gruwelijke geschiedenis van Mziri, grootvader van de minister van Binnenlandse Zaken van de onafhankelijke staat Katanga, Godefroid Munongo. Daarna krijgen we in een rotvaart de val van de Belgen, de missie van Charlie, de kuiperijen van de Union Minière du haut Katanga en het ronselen van huurlingen. Nauwelijks hiervan bekomen roepen we bij het zien van Alicia meermaals "once you go black, you never go back" uit wat ons onmiddellijk enkele minder liefdevolle blikken en opmerkingen van onze teerbeminde opleverde. Enigszins gekalmeerd werkten we de laatste hoofdstukken af en eindigden we met een knoert van een cliffhanger en een welgemeende vloek. Welke marketeer was er zo slim om meerdere delen te voorzien en er geen one-shot van te maken. Moge hij of zij opgenomen worden in het kamp van de kannibalen."

		Shi 1: In het Begin Was er Woede... José Homs + Zidrou Dargaud, oktober 2017
Nog een album van Zidrou, nu voor tekenaar José Homs die werkelijk verbluffend het scenario in beeld brengt. Deel 2 verschijnt in mei. Uit de bespreking van Peter D'Herdt: "Zidrou schreef deze reeks op het lijf van supertalent José Homs, een man die op het wereldkampioenschap 'van de sokken blazen met tekenwerk' enkel Juanjo Guarnido voor zich zou moeten dulden. En dat is er aan te zien. Haast moeiteloos wisselt Homs het ene sfeervolle decor in voor het andere, goochelt met verrassende camerastandpunten en versterkt de emoties die Zidrou met zijn dialogen of verhaallijnen wil oproepen: van verontwaardiging en plaatsvervangende schaamte, over wreedheid, dreiging en machteloosheid tot zelfs wat karige maar heerlijk spitante humor. De uiteenlopende karakters van het centrale trio geeft hij bovendien haast ongemerkt een aparte en expressieve stijl mee (de vurige Jennifer à la Alessandro Barbucci bijvoorbeeld, maar ook de bedachtzaamheid van Kita en de deugnieterij van Pickles druipt van het papier) die hun persoonlijkheid nog versterkt en waardoor we er ons nog meer aan hechten. Dit is een schoolvoorbeeld van hoe twee op zich al uitzonderlijke auteurs elkaars talent aanspreken en nog versterken. Shi heeft dan ook het potentieel om uit te groeien tot het allerbeste wat deze mannen al hebben gemaakt. En dat wil, met straf werk zoals Mooie Zomers, Michel, De Nar, Lydie en het fel onderschatte Angelus op hun al ellenlange palmares, heel wat zeggen."

		Een Zus Bastien Vivès Casterman, september 2017
We moesten Bastien Vivès de laatste jaren noodgedwongen missen door zijn werk aan Last Man (die in vertaling werd stopgezet), waar inmiddels ook een tekenfilmserie en een game uit voortvloeiden. Met Een Zus liet hij meteen weer weten dat hij nog meetelt als verteller van intieme verhalen. Uit de bespreking van Wim De Troyer: "De ouders hebben hun eigen leefwereld, de kinderen de hunne. De jonge tieners horen bij geen van beide en delen die eenzaamheid met elkaar. De jonge Tim dient om er ons aan te herinneren dat de kinderwereld niet zo ver achter hen ligt. Hélène zal de zorgzame rol van oudere zus op zich nemen, maar nog veel meer... De verlegen, stille en dromerige Anthony valt als een blok voor Hélène die durft te roken, die wijn steelt en die zich ongegeneerd omkleedt waar Anthony bijstaat. Maar nergens worden er hartjes in bomen gekerfd of worden er beloftes over eeuwige liefde gemaakt. Neen, er wordt verleid, opgehitst, uitgedaagd, en de liefde wordt expliciet getoond in al haar vleselijke details. Nergens wordt het vulgair, nergens hebben we het gevoel dat we getuige zijn van iets onbetamelijks. Aartsmoeilijk, maar Bastien Vivès slaagt erin. In handen van een ander verteller was dit iets pornografisch en vunzig geworden. De jonge lolita ontneemt Anthony niet van zijn onschuld, ze toont hem de weg naar volwassenheid."

		Batman: The Dark Prince Charming 1 Enrico Marini Dargaud, november 2017
Voor Enrico Marini kwam een jeugddroom uit toen hij de toestemming kreeg een Batman-strip te maken. Met wie anders dan met The Joker zou de vleermuisman zich meten? Het vervolg van het tweeluik, met The Joker op de cover, verschijnt op 1 augustus in het Nederlands. Uit de bespreking van Dai Heinen: "De aantrekkingskracht van een held hangt vaak af van de sterkte van zijn tegenstanders. En juist dat psychopathische aspect van The Joker is een reden dat veel schrijvers juist hem kiezen als tegenstander. Het beste voorbeeld daarvan is The Killing Joke van Brian Bolland en Alan Moore. Of Marini's tweeluik een even grote status krijgt als deze klassieker zal de tijd uitwijzen, maar dat wij onder de indruk zijn van zijn kwaliteiten is zeker. Marini zet The Joker neer als een moordzuchtige maniak met het bekende uiterlijk. Sommige scènes zijn een kruising van The Joker gespeeld door Jack Nicholson en andere weer door Heath Ledger. Marini vernieuwt niet, maar dat willen we ook niet altijd. Harvey Dent (Two-Face) komt op een pagina voor, Killer Croc gaat nog ouderwets straatvechten met Batman en Catwoman zien we ook de revue passeren. Ook commissaris Jim Gordon en zijn bekende schijnwerper ontbreken niet."

		Mooie Zomers 3: Mam'zelle Esterel Jordi Lafebre + Zidrou Dargaud, juni 2017
Na een zesde plaats in 2016 voor deel 2 en plaats 15 in 2015 blijft Mooie Zomers een vaste aanwezigheid in deze top. Dat geldt ook voor de strips van scenarist Zidrou die de topnoteringen aan elkaar blijft rijgen, in dit geval met een trip down memory lane over de zomervakanties van een Belgisch gezinnetje. Uit de bespreking van Koen Driessens: "De retrograde feelgoodreeks Mooie Zomers voegt een derde gesigneerde kei toe aan de vakantiestenenverzameling van papa Pierre (pierre is 'steen', je hebt 'm!). In deel 1 maakten we in 1973 kennis met het chaotische gezinnetje van striptekenaar Pierre/Pedro, zijn vrouwtje Mado en hun kroost van vier. In deel 2, in de zomer van de maanlanding en Eddy Merckx' eerste Tourzege (1969), was Mado nog maar net zwanger van de vierde, Pépète. Die mag als laatste van het bijna-lege nest en zeker niet de minst pittige in deel 3 een rolletje spelen in 1992 wanneer de trouwe gezinsbolide Mam'zelle Esterel overgedragen wordt aan een oldtimerliefhebber, waarop de zomervakantie van 1962 naar het idyllische Saint-Étienne (waar opa dik de Eerste Wereldoorlog doorbracht) verhaald wordt. Al vinden de Faldéraults van zichzelf dat ze "op avontuur" trekken, heel avontuurlijk is de reeks Mooie Zomers niet: een gewoon ongewoon gezinnetje met zijn kleine én warme kantjes, met veel liefde voor elkaar én onderhuidse spanningen."

		La Casa Paco Roca Soul Food Comics, juni 2017
Elk jaar stoten een paar verrassende, opmerkelijke one-shots door naar de hogere regionen van de top van het jaar. La Casa is er een van. Dit verhaal van Paco Roca (de auteur van het al even mooie Rimpels en het historische Sporen van het Toeval) is het laatste wapenfeit van uitgever Guus van Sonsbeek die vorig jaar overleed. Uit de bespreking van Mario Stabel: "Bij vele auteurs zou dit verhaal over drie kinderen die het vakantiehuisje van hun overleden vader komen opruimen en herinneringen ophalen leiden tot een doordeweekse tearjerker die blijft hangen bij het niveau van een slechte zondagnamiddagfilm. Paco Roca bewees echter met zijn Rimpels al dat hij op een serene en niet-stroperige manier de materie rond ouder worden kan behandelen. Ook nu weer levert hij een fijn pareltje af dat net de juiste doses sentiment bevat, een niet geringe prestatie bij zo'n delicaat onderwerp! Roca is ook een man van de details: de doordachte bladschikking, treffende inkleuring en subtiele overgangen tussen de verschillende scènes zorgen ervoor dat hij meer dan geslaagd is in zijn opzet, namelijk een mooie hommage brengen aan zijn overleden vader."

		Krasse Knarren 4: De Sprinkhaan Paul Cauuet + Wilfrid Lupano Dargaud, december 2017
De jaarlijkse afspraak met de oudjes van Krasse Knarren moeten we wat lager genoteerd dan in vorige jaren zoeken, maar de concurrentie met nieuwe spring-in-'t-velds was vermoeiend. In het Frans is dit een gigantisch fenomeen met herdruk na herdruk en een gezamenlijke verkoop van meer dan één miljoen exemplaren. Er is ook een verfilming op komst. Uit de bespreking van Mario Stabel: "In de eerste drie delen kreeg telkens een van de knarren de hoofdrol toebedeeld van scenarist Wilfrid Lupano, nu is het vooral kleindochter Sophie die de honneurs waarneemt. Maar hoewel ze in dit deel een beetje naar de achtergrond zijn gedrongen, blijven de luitjes subtiel het verhaal in de juiste richting stuwen. Door zo niet direct alle troefkaarten uit te spelen, slaagt Lupano erin de spanningsboog overuren te laten draaien. Ook al lijkt het verhaal op het eerste gezicht nu uitverteld, we vermoeden dat de scenarist toch nog wat plotwendingen in zijn mouw heeft zitten! Ook tekenaar Paul Cauuet is weer goed op dreef. Bekijk voor de aardigheid ook de cover nog eens goed als je de strip gelezen hebt. Het ogenschijnlijk simpele voorblad geeft meer prijs van het verhaal dan je op het eerste gezicht gedacht had!"

		Murena 10: Het Banket Theo Caneschi + Jean Dufaux Dargaud, december 2017
Een nieuwe tekenaar is altijd aanpassen. De waardering voor Murena tuimelt wat naar beneden. Het is dan ook moeilijk om in Philippe Delaby op te volgen. Bovendien koos Theo Caneschi niet voor na-aperij, maar voor een geheel eigen invulling. Hij werd ooit gepolst voor een spin-off van Murena, nu kreeg hij de hoofdreeks in zijn schoot geworpen. Delaby had hem indertijd al opgemerkt. Uit de bespreking van Mario Stabel: "Toen we de eerste keer de cover van deze tiende Murena onder ogen kregen, zagen we direct de commerciële meerwaarde van deze keuze in. Reken maar dat hij zal opvallen in de rekken van jullie favoriete stripwinkel! En zo maakt ook de nieuwe tekenaar Theo Caneschi een opgemerkte entree langs de grote poort. Velen waren immers benieuwd hoe de opvolger van de betreurde Philippe Delaby het er vanaf zou brengen. Nu, Delaby was een fantastisch tekenaar en het is allesbehalve een sinecure om in zijn voetsporen te treden. We zijn er niettemin van overtuigd dat Caneschi een goed keuze is om deze reeks verder te zetten. Ook al zijn z'n hoofdjes een stuk karikaturaler dan die van zijn grote voorbeeld, we waren erg onder de indruk van zijn frivole overzichtsscènes. Voor de liefhebbers verschijnt er trouwens nog een op vijfhonderd exemplaren genummerde editie van dit album vol schetsen en karakterstudies: het ultieme bewijs dat de tekenaar zich degelijk heeft voorbereid op deze strip!"

		De Kronieken van Amoras: De Zaak Krimson 1-2 Charel Cambré + Marc Legendre Standaard Uitgeverij, maart/oktober 2017
Als de deelnemende lezers grotendeels beslissen om de eerste twee delen van de driedelige cyclus van De Zaak Krimson samen te nomineren, dan volgen we gedwee. Amoras was al een verkoopsucces en ook de waardering was groot. De spin-off met een eerste cyclus over het gezamenlijke verleden van Lambik en Krimson sluit daar enigszins op aan. Ondanks de inspanningen van Standaard Uitgeverij om ook van De Rode Ridder en De Kiekeboes even opmerkelijke spin-offs te lanceren, schat ons deelnemersveld die minder hoog in. De drie albums van Red Rider werden enkel afzonderlijk genomineerd en belandden op de plaatsen 64, 126 en 176. Fanny K. 1 is terug te vinden op plaats 271. Uit de bespreking van David Steenhuyse: "'Is het nu werkelijk afgelopen?' was een vraag die op de lippen van menig Amoras-lezer brandde na het lezen van het laatste album. Er zou vast wel een tweede cyclus komen, was een conclusie die gemaakt werd om dat fatalistische einde niet te willen aanvaarden. De Kronieken van Amoras is inmiddels een feit en aan die hoop wordt niet voldaan. Integendeel zelfs, Charel Cambré en Marc Legendre — die nu terecht mee op de cover staan vermeld — keren terug in de tijd. Maar met hun voorbedachte rade zullen ze ook in de toekomst uitkomen. In deze nieuwe spin-offreeks zullen kortlopende cycli elkaar opvolgen, te beginnen met De Zaak Krimson die een trilogie wordt. In deze cyclus kunnen we ontdekken waarom Lambik dokter Krimson al kende in Het Rijmende Paard (waarnaar met een prachtige, roodbruine retropagina wordt verwezen). Toch leest dit eerste deel allerminst als een prequel op Het Rijmende Paard, anders zou het een verhaal in het verleden geworden zijn zonder Suske, Wiske, Jerom, Sidonia en Barabas. Nu doen ze allemaal mee en lopen er verschillende (nieuwe) verhaallijnen door elkaar met een verankering in het heden op het pad naar de toekomst die in het zesdelige Amoras werd geschetst. Ook Jérusalem steelt als kordate soldate een opzienbarende portie van het verhaal."

		Largo Winch 21: Morning Star Philippe Francq + Éric Giacometti Dupuis, oktober 2017
Een nieuwe scenarist, een frisse doorstart. Back to the roots van de financiële thriller. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Dit kon de zoveelste Largo zijn. Maar zoals je al links en rechts duizend keer gehoord, gelezen en gezien hebt, is dit album het begin van een nieuw hoofdstuk. De grote roerganger van de reeks, Jean Van Hamme, heeft immers een stap terug gezet en tekenaar Philippe Francq had verrassend snel zelf een nieuwe scenarist aangebracht. De gelukkige die een vervolg mocht breien aan de elf miljoen verkochte albums, is ene Éric Giacometti. Zijn adelbrieven zijn alleszins een kopie van die van zijn voorganger. Journalist Giacometti is een voormalige redactiechef Economie en succesvolle thrillerauteur die ook wat bescheiden stripscenario's op zijn naam heeft staan. De Fransman laat onmiddellijk een nieuwe wind waaien in de reeks. De sfeer is eigentijdser en donkerder geworden. De insteek eindelijk weer economischer. Back to the roots. Dit is duidelijk meer Zuckerberg en minder Bond."

		Asterix 37: Asterix en de Race door de Laars Didier Conrad + Jean-Yves Ferri Les Éditions Albert René, oktober 2017
Na het vorige thuisverhaal eist de traditie dat het befaamde stripduo opnieuw de hort opging. Deze keer was Italië de bestemming hoewel Italië toen nog geen natie was. Uit de bespreking van David Steenhuyse: "Het verhaal is een doorslagje van De Ronde van Gallië zonder al te veel tegenwerking voor de helden. Niets nieuws onder de zon, maar we weten — bij Toutatis — al wel langer dat Asterix een formulestrip is met geijkte elementen. Jean-Yves Ferri kreeg ons niettemin enkele keren aan het proesten (het onsportieve trapje van Obelix, het effect van everzwijnen op een zelfverklaard kalme Obelix, de vroege uitschakeling van de piraten). Zijn invulling van de formule verbetert met elk nieuw album en we kunnen tegenwoordig niet meer verwachten dan een prettig onderhoudend album. Didier Conrad maakt steeds meer zijn eigen versie van de stripreeks. We kunnen niet zeggen dat de figuren van Albert Uderzo altijd smetteloos worden overgenomen. Conrad en Ferri waren ongetwijfeld de beste keuze om de reeks over te nemen, maar de sleet op de formule valt niet meer terug te dringen. Daar had René Goscinny volgens interviews al last van na tien delen. En daar moeten we het dus mee doen."

		Robbedoes door...: Tulpen uit Istanboel Hanco Kolk Dupuis, oktober 2017
De ene Robbedoes is de andere niet. De beste Robbedoes van 2017 is volgens de deelnemende lezers die van Hanco Kolk. Het album van Olivier Schwartz en Yann, De Meester van de Zwarte Hosties, strandt op plaats 36. De twee albums van Robbedoes Special door Charel Cambré en Marc Legendre moeten het stellen met respectievelijk plaats 48 en plaats 284. Sommigen herkenden Hanco Kolks Robbedoes niet als Robbedoes, maar de Nederlandse auteur toetste zich liever aan de humor van René Goscinny. En of er gelachen kon worden! Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Wat hebben we hier naar uitgekeken. Na zijn strip van het jaar De Man van Nu mocht dé Hanco Kolk zich van Ballon Media gooien op een van de mooiste spin-offreeksen die er zijn. En Neerlands Trots zorgde gelijk voor een absolute mijlpaal in de Robbedoes door...-reeks. De Rotterdammer pakt uit met een klassiek achtervolgingsreisverhaal maar lardeert het met het fijnste van André Franquin. De spionnen komen zo uit De Gevangene van Boeddha (hetzelfde idee als in Robbedoes Special 1: Happy Family), de duikboot uit Het Schuilhol van het Zeemonster, de latexmaskers uit Pas Op, Kwabbernoot!, de ijzeren gordijnsfeer van QRN op Bretzelburg,... Het stopt gewoon niet, maar dat is nergens storend voor het verhaal. Voeg daar nog enkele fijne citaten uit eigen werk (de blik van Beauregard uit Meccano, de super super smile, de koetshumor uit De Revue, de cameo van S1ngle-scenarist Peter De Wit,...) en vooral tonnen gortdroge humor, en je hebt een best of van Hanco Kolk. Uiterst geslaagd."

		Airborne 44 7: Verloren Generatie Philippe Jarbinet Casterman, december 2017
Eerste deel van het vierde tweeluik. Oorlogen zijn een verfoeilijk gegeven, maar als onderwerp voor stripverhalen blijft het populair. Uit de bespreking van Dai Heinen: "Dit keer geen geallieerde soldaten in de hoofdrol, maar een Duitse soldaat. Het verhaal begint in 1969 in Florida, maar al gauw verplaatst de strijd zich naar april 1945 in Berlijn. De Duitser Aurelius wordt gedwongen mee te gaan met Geisel en hun doel is een wetenschapper uit het team van raketgeleerde Wernher von Braun te helpen vluchten. Tegelijk zien twee Joodse kinderen in het concentratiekamp Dora-Mittelbau hoe hun vader wordt vermoord en besluiten ze te vluchten. Ze kruisen het pad van dat van Aurelius en de knappe Solveig. Zij is de dochter van een wetenschapper die de onbekende opdrachtgever van Aurelius is. Steeds meer wordt iedereen betrokken bij het Duitse strijdgewoel. Schrijver en tekenaar Philippe Jarbinet mag ons tot zijn grootste fans rekenen. Dat hij kan tekenen, bewijst hij ook nu weer. De vorige verhalen waren voorzien van een ruime portie dramatiek en dit keer speelt hij de kaart om van locatie te wisselen. Het verhaal moet nog op gang komen en vooral in de eerste helft van het verhaal moet je als lezer goed opletten, daarna wordt het overzichtelijker en de actie talrijker. De regelmatig wisselende decors zonder een soepele overgang komen de leesbaarheid net ten goede."

		Jerome K. Jerome Bloks 26: Het Mes in de Boom Alain Dodier Dupuis, november 2017
Die goeie ouwe Jerome. Deze reeks is een van de meest standvastige te noemen met een kwaliteit die maar niet taant. Ook van deel 26 was het weer smullen. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Al meer dan dertig jaar pakt Alain Dodier ons in met zijn iconische detective op zijn versleten Solex. Zijn schrijf- en tekenstijl zijn ons bekend. Ook de nevenpersonages en hun tics kennen we door en door. Hierdoor heeft de reeks alles om te vervallen in een Cauvin-formule. Maar dat is buiten zijn Duinkerkse schepper gerekend. Alweer vond Dodier een frisse insteek. Hij liet het woelige Parijs voor wat het is en bracht Jerome terug naar zijn roots, het Noord-Franse Bergues. Franse filmliefhebbers kennen het sympathieke stadje nog van de kaskraker Bienvenue chez les Ch'tis. Gelukkig maakt Dodier er geen pastiche van. Enkel de obligate regenbui bij Jeromes aankomst en wat lokaal gemompel waar woorden als karbonaden, cholerisch en dresseren worden gebezigd, zijn subtiele referenties. Maar veel belangrijker dan de vorm en het decor is dat Dodier ons met zijn nieuwe onderzoek weer volledig rond zijn vinger windt. De verleider."

		Duke 1: Modder en Bloed Hermann + Yves H. Le Lombard, maart 2017
Op zijn achtenzeventigste startte Hermann doodleuk een nieuwe reeks. Niet zomaar een reeks, maar een western! Daarmee keert hij terug naar het genre waarin hij samen met Greg bakens verzette via Comanche, de paar uitstapjes in westernone-shots buiten beschouwing gelaten. De lancering van Duke ging gepaard met een onderschatting van het potentieel. De hardcoverversie was in een mum van tijd uitverkocht en werd herdrukt. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Meer dan honderd strips heeft de intussen 78-jarige Hermann al getekend en de kwaliteit ervan is zeker de laatste jaren wisselvallig te noemen. Maar voor de lezers die de spanning nu al niet meer aankunnen: Deze Duke is weer een goede. Het scenario van zoon Yves H. houdt steek en jongleert met alle old school westernclichés. Hierdoor is deze nieuwe reeks een eerbetoon geworden aan de westernpioniers zoals Marion "Duke" Morrison, beter gekend als John Wayne. Alle vaste ingrediënten zijn aanwezig: het corrupte gezag, de omnipotente mijnbaas en zijn moordend crapuul, een rechtschapen hulpsheriff en het berouwvolle hoertje. Scenarist Yves Huppen mixt alles goed door elkaar en giet er net zoals in Zonder Pardon een harde saus geweld over. En het werkt. Oef. Maar een Hermann koop je toch vooral omwille van de tekeningen. Die zijn deze keer wisselvallig. Ook nu weer maakt de voorzitter van het voorbije stripfestival van Angoulême grootse cinema die niet beweegt. Geen vluchtlijntjes, geen stofje enzovoort verstoren de dramatiek van de pagina. En toch zit je helemaal in het verhaal. Wij hoorden in de achtergrond zelfs de harmonica van Ennio Morricone aanzwellen wanneer de held je tegemoet komt op zijn paard, omgeven door het tegenlicht van de zon. Het duel gaat beginnen. De enige onomatopeeën die je hoort, zijn de BANGs van de geweerschoten. Waw. Hermann kan het nog."

		De Erectie 1-2 Lounis Chabane + Jim Saga Uitgaven, oktober/november 2017
We volgen de deelnemende lezers die hun punten voornamelijk gaven aan het complete tweeluik. Na hun gezamenlijk tweeluik Helena werkte het duo Lounis Chabane en Jim (Een Nacht in Rome) aan dit tweeluik dat zich bijna integraal afspeelt in het appartement van een stelletje in Parijs. De man neemt een blauw pilletje in om zijn vrouw later te plezieren, maar daar is ze helemaal niet van gediend tijdens een onfortuinlijke gang van zaken. Uit de bespreking van Flo Van Dijck: "De auteurs presenteren De Erectie als theater en schotelen hun publiek een genietbaar stuk voor. We hebben een aantal keren hard gelachen, een aantal keer moeten slikken en op onze lip gebeten, we hebben ons soms ambetant gevoeld en zijn daarna in een bevrijdende lach geschoten. En wanneer op het eind het doek viel, hebben we geapplaudisseerd. Niet omdat het moest, maar omdat de makers het verdienen. Jim heeft niet z'n beste, maar wel een degelijk scenario geschreven, Lounis Chabane gaat een stap verder met het uitdrukken van gevoelens in de houding van z'n personages en Delphine tovert met licht en kleur. Niet elk stuk moet geniaal zijn, niet alles wereldschokkend of grensverleggend. De Erectie is entertainment. Het zou een theaterproductie van Studio 100 of Joop van den Ende kunnen zijn, mooi in beeld gebracht, goed geacteerd, prachtig decor, de juiste belichting, maar niet memorabel. Dat hoeft ook niet, soms is een leuke avond voldoende."

		Jolly Jumper Antwoordt Niet Meer Guillaume Bouzard Lucky Comics, mei 2017
In 2016 behaalde het Lucky Luke-hommageverhaal van Matthieu Bonhomme, De Moordenaar van Lucky Luke, nog de derde plaats in de top-20 van 2016. Het hommageverhaal van Guillaume Bouzard tapte uit een geheel ander vaatje. Over smaak en kleur valt te twisten, maar over gevoel voor humor des te meer. De een hield niet van dit dolkomische album en vroeg zich af wat de ander hier zo goed aan vindt. Die ander lag gewoon in een deuk. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Het is nogal wat de voorbije tijd: Sidonia met borsten, Robbedoes op zijn Vlaams, de Rode Ridder op een Harley, Fanny die mishandeld wordt en de Miekes die het van Jommeke overnemen. De Nederlandstalige stripwereld blijft er met elke restyling in slagen de media te kapen. Bij onze zuiderburen lukt dit trucje enkel nog als ook het album echt grensverleggend is. Zo veroverde de bewerking van Matthieu Bonhommes De Moordenaar van Lucky Luke in 2016 alle stripharten. En nu worden we weer verrast door deze pastiche van Guillaume Bouzard. Beide auteursbewerkingen kunnen niet verder uit elkaar liggen. Terwijl Bonhomme de held in Lucky Luke bovenhaalt, gaat Bouzard voor de gulle lach. En of hij daarin geslaagd is! We hebben gegniffeld, gelachen en luidop gebulderd met deze strip. Alles zit erin: platte Averell-moppen, tonnen eerbetoon van Dr. Doxeys Elixir tot Western Circus, visuele grappen tot doordenkertjes van een cipier die een Dalton wijst op zijn kleurenblindheid. Dit is gewoon de max! Bovendien is dit een echte Lucky Luke. De egale inkleuring, de overvloedige profieltekeningen en de kadrering zijn vintage Morris. Geloof ons maar. Ondanks de nonchalant ogende tekenstijl is dit geen haastwerk."

		Had Meneer Nog Iets Gewenst? Virginie Augustin + Hubert Blloan, april 2017
Meeslepend one-shot getekend door Virginie Augustin (Alim de Leerlooier, Legenden van Troy: Reis naar de Schaduw, Whaligoe) op scenario van Hubert (Beeldschoon). De uitgeverij omschreef dit album als "een verhaal dat very British is en het midden houdt tussen de romans van Oscar Wilde en de sfeer uit Downton Abbey". Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Goed. Slecht. Deugd. Zonde. Mooi. Lelijk. Deze sociale parabel vol tegenstellingen is fantastisch neergepend door scenarist Hubert. De dialogen van de egoïstische provocateur knetteren langs alle kanten. Zelden hebben we zoveel pijnlijk goede oneliners gelezen als hier. En dan zijn er de tekeningen. Virginie Augustin is na haar Alim de Leerlooier-cyclus eindelijk weer boven water gekomen. Haar stijl is nu anders. Ruwer. Karikaturaler. Onaf. Aals een soort tegengewicht voor de Victoriaanse juistheid. Elke pagina heeft bovendien zijn twee hoofdkleuren in functie van het hoofdpersonage. Hierdoor worden de psychologische tegenstellingen tussen heer en dienaar extra in de verf gezet. Maar de absolute sterkte van de strip zit 'm in de bladschikking. Elke pagina heeft zijn eigenheid. Spaarzaam en uitgepuurd als de stille Judith in beeld komt. Breedsprakerig en barok als Lord Edward de show steelt. Het bulkt van de schitterende pagina's. Dit is zo mooi. Echt mooi."

		De Macht der Onschuldigen integraal Laurent Hirn + Luc Brunschwig Saga Uitgaven, april 2017
De Macht der Onschuldigen liep tussen 1994 en 2000 bij Blitz, een imprint van Talent, maar het vijfde en laatste deel uit 2002 raakte nooit vertaald. Het zal nu wel een van de laatste reeksen zijn die uit de inboedel van het failliete Talent werd gered. Maar is de politieke thriller over een samenzwering, gekonkelfoes achter de schermen van de macht, een bitsige verkiezingsstrijd, schandalen, een golf van geweld en protest, terrorisme en een graantje meepikken van een opgezweept angstklimaat zoveel jaar na datum nog wel relevant... Hah! Wat dacht je zelf? Uit de bespreking van David Steenhuyse: "Deze in de jaren 1990 gesitueerde reeks is actueler dan ooit en is alleen al in dat opzicht een boeiend relaas over de aanloop naar de burgemeesterverkiezingen van de stad New York en het steeds grimmiger wordende verloop. De aandacht wordt gespreid over een leidster van een geheimzinnige organisatie die terrorismebestrijders rekruteert, een journalist, een bokser met een grote aanhang die zich achter de verkiezingscampagne schaart van Jessica Ruppert, de vrouw die hem ooit verwelkomde in haar opvangtehuis, een maffioso, een getraumatiseerd kind, een Vietnamveteraan die doorslaat na het overlijden van zijn neergeschoten zoon, zijn vrouw op de vlucht en de rechterhand van de huidige burgemeester die geplaagd wordt door schandalen en corruptie. Uiteindelijk leidt het naar een ietwat groteske apotheose, een clean einde dat van deze integrale editie een sluitend verhaal maakt. Maar Luc Brunschwig bedacht nog twee bijkomende cycli waarvan de eerste cyclus in vertaling alweer drie delen ver is. De eerste speelt zich zes maanden na de gebeurtenissen van de eerste cyclus af. We durven te wedden dat je dat vervolg ook zal willen lezen een keer je deze spannende en rijkelijk van intriges gestutte turf van 304 pagina's achter de kiezen hebt."

		Torpedo 1936 integraal 1 Alex Toth / Jordi Bernet + Enrique Sánchez Abulí Uitgeverij HUM!, juni 2017
Was het een risicio van de uitgeverij om een wat vergeten geraakte, brutale misdaadreeks uit de jaren 1980 over een cynische huurmoordenaar opnieuw uit te brengen, meteen als een integrale reeks, in zwart-wit dan nog en op kleiner formaat? Duidelijk niet, we zaten erop te wachten! Deze eerste integrale is bijna uitverkocht en deel 2 verscheen zopas. Dit jaar komt er zelfs een comebackcyclus aan met dezelfde personages in het jaar 1972. Uit de bespreking van David Steenhuyse: "Torpedo is een van de meest cynische reeksen die we kennen met een van de grootste schoften in de hoofdrol. En het is ook een van onze grootste favorieten aller tijden. De reeks werd in 1981 gecreëerd door de Amerikaanse tekenaar Alex Toth en de Spaans-Franse scenarist Enrique Sánchez Abulí en bestaat uit een zestigtal verhalen van gevarieerde lengte waarvan slechts een paar de reguliere albumlengte kennen. Maar die zijn minder briljant van opzet dan het kortere werk. Na de twee albums die zijn verschenen in de collectie Titanic, naar het gelijknamige stripmaandblad voor volwassen lezers, bleef de Nederlandstalige lezer verstoken van meer giftig Torpedo-plezier. Uitgeverij HUM! is op het zalige idee gekomen — applaus! — om de complete reeks in vijf integrale bundels uit te geven. Dat gebeurt op een wat kleiner formaat, maar dat kunnen de tekeningen wel hebben. Het gelige papier geeft de indruk dat je verdorven pulpmateriaal leest. Net goed voor deze reeks."

		Ravian: Shingouzlooz Inc. Mathieu Lauffray + Wilfrid Lupano Dargaud, december 2017
Sherpa was al begonnen met het heruitgeven van de complete reeks Ravian in piekfijn verzorgde, losse albums tot Dargaud hen door de film van Luc Besson op de hielen zat met eveneens een complete heruitgave in fraaie integrales. Aan spektakel uit de ruimte geen gebrek. Tussendoor verscheen nog dit hommageverhaal van Mathieu Lauffray en Wilfrid Lupano dat ook de goedkeuring wegdroeg van Pierre Christin, samen met Jean-Claude Mézières de bedenker van de grensverleggende sf-reeks. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Wat een genot was deze strip om te lezen. Scenarist Wilfrid Lupano (Krasse Knarren) hebben we nog nooit zo bevlogen geweten. Als je voorts nog hoort dat Mathieu Lauffray (Long John Silver) met volle goesting dit album van zijn jeugdheld heeft getekend, begrijp je niet waarom de uitgeverij dit album publiciteitsgewijs in alle stilte laat verzuipen in de uitgeefdiarree van december. Misschien deelden ze ook onze eerste indruk? De eerlijkheid gebiedt ons immers te zeggen dat we bij een eerste doorbladering Lauffray liever stofferige piratenavonturen zagen tekenen dan cleane sf-scènes. Het leek ons gewoon niet de juiste man voor deze strip. Maar dan begin je te lezen en ga je he-le-maal overstag. Dit is doordacht, hilarisch en vintage Ravian. En dan merk je dat Lauffray ook in dit universum een klasbak is. Dit is gewoon de beste Ravian die we ooit lazen. Vergeet hem niet."

		XIII Mystery 11: Jonathan Fly Olivier TaDuc + Luc Brunschwig Dargaud, juni 2017
Deel 11 van de spin-off van de actiethriller XIII vertelt over Jonathan Mac Lane alias Jason Fly, en meerbepaald over het leven en de laatste dagen van de communistische journalist vóór die vermaledijde nacht op 3 augustus 1972 en zijn relatie met het kind dat hij opvoedde. De reeks XIII Mystery stevent af op het laatste deel want we hebben enkel nog de albums van Philippe Buchet + Daniel Pecqueur (over Alan Smith) en Olivier Grenson + Jean Van Hamme (over Judith Warner en Jessica Martin) te goed. Tekenaar Olivier TaDuc werkt momenteel aan een extra lang verhaal van Chinaman. Uit de bespreking van Peter D'Herdt: "Zoals het in deze nevenreeks de gewoonte is, worden de gekende geschiedenis en anekdotes vernuftig verweven met een bijkomende intrige (hier de verdwijning van een activistische dominee en de dubbele agenda van een FBI-directeur) en een diepere kijk op de psychologie van de oerpersonages die werden verzonnen door Jean Van Hamme en William Vance. Op een originele manier hervertelt scenarist Luc Brunschwig hoe Jonathan en zijn aangenomen zoon Jason in Greenfalls terechtkwamen en laat hij zien hoe impulsief en beïnvloedbaar de man met het getatoeëerde ongeluksnummer op zijn sleutelbeen op jonge leeftijd al was. Qua sfeer zit het precies goed en vol respect voor het origineel laten de auteurs een resem puzzelstukjes een voor een op hun plaats vallen. Voor de trouwe fans vormen de vele verwijzingen een op goedkeurend gegrom onthaald feest van herkenning: van voor de hand liggende zaken tot de subtiele details. Als volleerde sommeliers maken de auteurs van dit album een zorgvuldig geselecteerde wijn bij een uitstekend diner. Het staat prima op zichzelf, maar de combinatie met de hoofdschotel zorgt voor een onmiskenbare symbiose. Een straffe episode van een al even straffe reeks."

		Ridder Brayard Francis Porcel + Zidrou Dargaud, oktober 2017
Derde gesmaakte samenwerking tussen Spanjaard Francis Porcel en de in Spanje wonende scenarist Zidrou na hun one-shots Folies Bergère en De Nar. Er wordt al gewerkt aan een volgend one-shot. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Al enkele jaren daagt topscenarist Zidrou zichzelf uit. Hij wil strips schrijven in elk mogelijk genre, van sprookje tot polar. Soms zijn het echte pareltjes, soms blinken ze wat minder hard, maar nooit zijn ze varkensvoer. Deze Ridder Brayard is het een beetje allemaal. Zidrou verrast ons met een mix van avontuur, parodie en tragikomedie. Op zijn best is dit een Belgische Monthy Python. Maar dan worden de geweldige sketches met rake oneliners onverwachts afgewisseld door puur melodrama. Dan krijg je plots een diep verhaal over het najagen van dromen en het wegvluchten van je eigen toekomst. Even goed, maar echt wel anders. Ach, soms liggen een lach en een traan niet ver uit elkaar."

		Zon Wilbert van der Steen Blloan, september 2017
Wilbert van der Steen viel in de gratie dankzij zijn debuutreeks Ayak + Por die op scenario van Marc Legendre bij het ondertussen opgedoekte Strip2000 verscheen. Maar na drie delen was hij die reeks grafisch ontgroeid en was hij klaar voor de volgende stap. Bij Blloan kon hij Zon publiceren, een verhaal over een door zijn moeder ongewenste bastaardzoon die haar vader tegelijk een zo gewenste nazaat schonk. Het is gebaseerd op een vroeger kortverhaal van amper twee pagina's die Wilbert voor de Benelux Beeldverhalen Prijs uit 2010 inzond. Uiteindelijk won hij met Zon de Willy Vandersteenprijs voor het beste Nederlandstalige album in 2017. Het open einde schreeuwde weliswaar om een vervolg waar Wilbert inmiddels aan werkt. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Er is geen Nederlandstalige strip waar we meer naar uitkeken dan naar de eerste graphic novel van Wilbert van der Steen. Met zijn debuutstrip Ayak + Por was hij al Neerlands Hoop in de schitterende kweekpoel die uitgeverij Strip2000 ook was. Grafisch legt van der Steen met Zon de lat weer wat hoger. Hij speelt met de prenten, blaast zijn tekeningen op, kiest de juiste kleuren, breekt uit zichzelf. Maar als het nodig is, geeft hij de strip de intimiteit die hij verdient. Zo was een kopje koffie nooit sterker in beeld gebracht dan op de iconische pagina 33. Instant kippenvel! De Nederlandse illustrator is een man van weinig woorden, maar des te meer van de fijne grafiek. De geweldige tekeningen houden perfect het zwaarmoedige doch hoopvolle verhaal in balans."

		Leve de Branding! David Prudhomme + Pascal Rabaté Scratch Books, april 2017
Dit one-shot is de tweede samenwerking tussen David Prudhomme en Pascal Rabaté (Ibicus, Een Tweede Jeugd) na De Maria van Plastic. Leve de Branding! heeft een strand als decor waar de auteurs nauwlettend verschillende personen in de gaten houden: een dame die twijfelt of ze wel of niet met blote borsten zal bruinen, een meneer die als een krijger voorbereidingen treft om te gaan vissen, kinderen die op het strand en in de zee spelen met een hondje erbij. Het zijn simpele observaties van typische personages die de auteurs hebben georchestreerd als een ballet van vakantiegangers. Uit de bespreking van Wouter Porteman: "Leve de Branding! heeft geen plot. Het geeft gewoon weer wat je ziet: mensen die naar het strand gaan, mensen die wat zonnen, plonzen en elkaar bekijken vanachter hun zonnnebril. Uiteindelijk gaan ze allen dolblij terug naar huis. Meer is Leve de Branding! niet. Maar die ene dag uit het leven van het stadje Poloyas houdt je wel een enorme spiegel voor. De auteurs slagen erin om elk mogelijk kustgedrag in kaart te brengen waardoor elke lezer zich op een bepaald moment wel betrapt voelt. Bovendien zit dit technisch subliem in elkaar. Verschillende personages passeren grotendeels los van elkaar de revue, maar soms raken de verhaallijnen elkaar en ontstaat de magie. Het is een groot traveling shot zoals je wel kent van Robert Altmans openingsscene van Short Cuts of de badkamerscène uit Kill Bill. Dit is heel straf gedaan. Leve de Branding! is een prachtig kunstje over een van de vreemdste gedragingen van de homo sapiens, namelijk de lokroep van het strand. Het resultaat is pijnlijk herkenbaar, maar o zo grappig. Topstrip!"

		S.O.S. Geluk seizoen 2 deel 1 Griffo + Stephen Desberg Dupuis, december 2017
Stephen Desberg nam het scenario over van Jean Van Hamme voor een nieuwe cyclus in twee delen, maar met extra dikke albums die samen meer pagina's zullen tellen dan de oorspronkelijke trilogie uit de jaren 1980 die toen mee de collectie Vrije Vlucht lanceerden. Griffo biedt het nodige houvast en tekent opnieuw de verhalen. Hun eerste deel presenteert een nieuwe reeks personages in sociale, maatschappelijke, politieke en andere visionaire situaties die in het volgende album allemaal met elkaar te maken blijken te hebben zoals in de oorspronkelijke trilogie ook het geval was. Uit de bespreking van Diederik Van de Velde: "Nieuwe scenarist Stephen Desberg zoekt het niet te ver en vindt zonder één valse noot meteen de toon van de originele cyclus. Een huwelijkspolitie, een enorm aangebrand arbeidsbeleid voor burgers met een migratieachtergrond, een geprivatiseerde sociale zekerheid, uitbestede criminaliteit, georganiseerd negationisme en overheidspropaganda, Stephen Desberg maakt van dit album een geactualiseerde versie van Van Hammes origineel. Orwell meets Kafka meets Van Hamme, zeg maar. Wat meer is, in de maatschappij van vandaag komt de wrange toets die het origineel ook al had sterk bovendrijven. Overdrijven we heel erg als we zeggen dat we niet zo heel ver moeten theoretiseren om sommige elementen uit dit verhaal werkelijk denkbaar te vinden? Om het met een tv-cliché te zeggen: dit zou zomaar eens kunnen!"